TRAKEOSTOMİ KANÜLLERİ, KULLANIM SÜRESİ

Trakeostomi kanüllerini gruplayacak olursak
* balonlu (cuff) kanüller
* balonsuz kanüller
–  Plastik
– Gümüş (Koruyucu amaçlı trakeotomi dışında ALS de gümüş kanül pek tercih edilmez. Özellikle solunum cihazına bağlanan hastalarda balonlu (cuff) plastik veya polikarbonat, silikonlu kanüller tercih edilir)
Balonlu (cuff ) kanüller 2 gruba ayrılır
1- Kısa süreli kullanım disposable (kullan-at kanüller) 1 aylık
2- Uzun süreli kanüller (6 aylık)
a:) yedek iç kanüllü trakeostomi kanülü (Inner canula)
b) iç kanülü olmayanlar

Kısa süreli kullanılan kanüller ucuz ve enfeksiyon açısından avantajlıdır fakat her ay değişim gerekiyor. Hastaneye gitmek problem oluyor.
Örnek: Bıçakçılar, portex
Uzun süreli kanüller pahalı ve enfeksiyon riski var fakat 6-8 ayda bir kanül değişimi, hastaneye yatışın seyrek olması  açısından avantajlı, bu nedenle uzun süreli kullanmaya uygun kanüllerin iç kanüllü olan tipleri tercih ediliyor. Kanül tamamen değişme yerine 1-2 günde iç kanülü değişebilir, yedek iç kanül temizlenir.
Örnek: Tracoe 301, shilley iç kanüllü tip kanüller

Plastik tipi kanülleri ayda bir değiştirmek gerekiyor.

Poliüretan konektörlü uzun süre kullanılan kanüller ortalama 6-8 ayda bir değiştirilir. Uzun süreli kullanıldıklarında balon sertleşir, şişirme indirme sırasında nefes borusu iç cidarını tahriş eder, aspirasyon gereksinimi artar, balgam rengi sarıya dönebilir. Ayrıca kanül eskidikçe üzerinde bakteri yerleşme riski artmaktadır.

İlk değişimde dikkatli olmak gerekir. KBB  Uzmanı evde yapabilir. Evde yapılamayacaksa bunu söyler.

İlk değişimde hafif yapışıklık olabilir bu nedenle değiştirme sonunda hastanın biraz kanaması olabilir. Zira kanama olacak yere balon zaten tampon görevi görür. Gerekirse balon 12 saat şişik bırakılır.

Değiştirme sırasında sprey ile uyuşturulur, acı hissedilmemektedir. En fazla gıcık hissi olmakta, o da çok kısa sürede geçmektedir. Yeni kanülün takılması birkaç saniye sürer.

İç kanülü olan uzun süre kullanımlı trakeostomi kanüllerinde, iç kanülü ılık suda yıkadıktan sonra Savlon  Solüsyonunda temizleyerek kullanabilirsiniz.4 ölçü su+1 ölçü Savlon (sarı renkli antiseptik solüsyonu) karışımında kanülü tam olarak ıslatacak büyüklükte bir kavanozda 10-15 dakika bekletip bol suyla durulayın. Veya ayrı küçük bir cam kavanozda  durulamaya bırakın. Oradan da gazlı bez bulunan bir kutuya alıp kuruması için bekletin.

Trakeostomi yerinin pansumanı için Batikon kullanabilirsiniz. Zamanla Trakeotomi yerine yara iyileştiği için pansuman gerekmeyebilir.

Not: Kanül kutusunda 6 aylık veya aylık ibaresi yoktur. Hepsi aylık olarak değişir. Ancak içeriğinde fitalat içermeyen kanüller daha uzun süreli kullanmaya uygundur.
Plastik esaslı veya benzeri (disposable – Aylık veya 6 aylık kullan-at malzeme) kanüller aylık veya 6 aylık kulanılıp değiştir.
Poliüretan esaslı veya silikon esaslı kanüller, 6 ayda bir değişiyor. Bazı modellerde ayrıca 2 adet yedekli iç kanül vardır, tıkanınca iç kanülü yedeği ile değiştirilen kanüller oldukça pratiktir.

6 aylık kanüller heyet raporu olursa SGK tarafından ödenmektedir.
KBB Uzmanı tarafından silikon, düşük basınç kaflı, poliüretan konnektörlü kanül olarak yazılmalı. Bkz: SUT